
Iritziak
Euskadi, Katalunia, eta Madrilgo medikuen sindikatuak: “Estatutu Markoaren proposamenak erakusten du medikuei hitzarmen propioaren bidea baino ez zaiela geratzen”
Osasun Ministerioak egindako osasun-zerbitzuetako estatutupeko langileen esparru-estatutuaren lege-aurreproiektuaren zirriborroa zehatz-mehatz irakurri ondoren, Euskadiko Sendagileen Sindikatuak (SME), Metges de Catalunyak (MC) eta Madrilgo Medikuen eta Goi Mailako Tituludunen Elkarteak (AMYTS) uste dute testuak agerian uzten duela osasun-langileen lan-baldintzak batera arautzeko ibilbidea “amaitu” dela. Beren autonomia-erkidegoetan mediku gehienak ordezkatzen dituzten hiru erakundeentzat, ministerio-proposamenaren alderdirik nabarmenenak eta polemikoenak medikuen kolektiboari baino ez dagozkio, eta hori “lanbidearen berezitasunaren” erakusgarri da; izan ere, “lanbidearen berezitasunak” zuzenean eta bereizita negoziatzeko gaitasuna izan behar du, beren lan-baldintzak eta lanbide-baldintza propioekin.

Ildo horretan, SMEk, MCk eta AMYTSek uste dute Esparru Estatutuaren erreforma “inflexio-puntu” bat dela, eta beharrezkoa dela, oro har, medikuek Administrazioaren zerbitzuko langile gisa duten tokia birplanteatzea. “Ez du inolako logikarik lanbidearen berezitasunak, sistemaren funtzionamendurako erabakigarriak direnak, esparru global batean negoziatzea eta arautzea, esparru hori fakultatiboen aurkakoa baita askotan. Osasun Sailak beste bide bat hartu behar du Osasun Sistema Nazionalaren (OSN) lidergoa, kalitatea eta iraunkortasuna bermatu nahi baditu “.
Hiru sindikatuek deitoratu dute Mónica García ministroak ez diela jaramonik egin ekainean helarazi zizkioten eskaerei eta hausnarketei. “Osasun publikoa erreferentziazko eremu profesionala eta talentua erakartzeko gunea izan dadin lan-baldintzak zalantzarik gabe hobetu beharrean, Ministerioak inposatzea, debekatzea eta murrizketak egitea erabaki du, profesionalak lotuta edukitzeko helburuarekin”.
Zirriborroaren eduki zehatzari dagokionez, Osasun Sailak lanbide-sailkapen berria ezartzearekin “jolasean” dabilela esan dute, dokumentu berak sailkapen horren ordainsari-efektu oro baztertzen baitu. Era berean, 17 orduko guardiak ezartzea “oso zaila” izango da, eta osasun-administrazio askok orain arte bezala jarraituko dute, antolaketa- edo laguntza-arrazoiak argudiatuz, estatutuan bertan baimentzen zaien bezala.
Erakundeek aurpegiratu dute zirriborroarekin “lanaldi osagarriaren esklabismoa” betikotzen jarraitzen dela, eta orain ukitu estetiko bat baino ez zaiola egin, izen aldaketa batekin: “Baldintza berezi eta kaltegarri berberetan mantentzen da mediku profesionalarentzat”.
Zerbitzuburuei osasun publikoan jardun profesionalaren esklusibotasuna ezartzea “kaltegarria” izan daiteke medikuek sektore publikoak eskaintzen dituen baldintzak balantzaren gainean jartzen dituztenean eta baldintza horiek pribatuaren baldintzekin alderatzerakoan. “Esklusibotasunak aukeratzera behartzen du, eta, Osasun Sistema Nazionalaren baliabide-gutxiagotzea kontuan hartuta, kasu askotan prekarietatera, asistentzia-presiora eta nekera daramana, ez dira gutxi izango eremu pribatuan lan egitea erabakiko duten medikuek; izan ere, gero eta mediku gehiago behar dira pribatuan, herritarrek gero eta poliza gehiago harpidetzen dituztelako”.
Azkenik, OSNn espezialista-titulua lortu ondorengo bost urteetan dedikazio esklusiboa ezartzea, berriz ere inposaketaren bidetik, “askatasun profesionalaren hertsapen onartezina da, mediku gazteen karrera baldintzatzen duena, zigorraren bidetik atxikitzeko eta ez motibazioaren eta ilusioaren bidetik”.
Azterketa eta azterlan guztiek ondorioztatzen dutenean ongizate profesionala, lan-baldintza eta lanbide-baldintza suspergarrietan oinarritua, erabakigarria dela sistemaren iraunkortasunerako, Administrazioak “politika xuhurra, atzerakoia eta eragingabekoa” aukeratzen du.
Horregatik guztiagatik, SMEk, MCk eta AMYTSek medikuen kolektiboa ordezkatzen duten elkargo, sindikatu eta zientzia-erakunde eta elkarte guztiei dei egiten diete Osasun Ministerioaren aurrean elkartu eta aurre egin diezaioten, medikuntza-lanbidearen berezitasuna aitortzeko eta medikuen eskubideak erraztuko dituen negoziazio-gune propio batean islatzeko.
Horregatik guztiagatik, SMEk, MCk eta AMYTSek dei egiten diete medikuen kolektiboa ordezkatzen duten elkargo, sindikatu eta elkarte zientifiko guztiei Osasun Ministerioaren aurrean elkartu eta aurka egin diezaioten, lanbide medikoaren berezitasuna onartzeko, eta pertsonal fakultatiboaren eskubideak erraztuko dituen negoziazio-gune propio batean gauzatzeko. Laster bilera bat eskatuko dute Mónica García ministroarekin ekimenari heltzeko.